Muftijstvo mostarsko
Adresa: Trg Musala br. 1, 88104 Mostar, Bosna i Hercegovina
e-mail: muftijstvo.mo@gmail.com / muftijstvo.mo@bih.net.ba
Tel/fax: + 387 36 551 089
Web: http://www.muftijstvo-mostarsko.ba
Muftija: Salem ed. Dedović
Početak rada Muftijstva mostarskog veže se za Mevlana Ahmed ef. koji se se spominje 1592. godine, kao prvi poznati mostarski muftija.
Muftijstvo u Mostaru i Hercegovini kroz svoju burnu višestoljetnu historiju, afirmisalo se kao glavna duhovna, vjerska, islamsko-obrazovna i odgojna ustanova, čemu je nesumnjivo doprinosio kvalitetan vjerski, obrazovni, kulturni i ukupni društveni organizirani život naše Zajednice i našeg naroda u gradu Mostaru, kao sjedištu muftijstva i glavnom centru muslimana i Bošnjaka Hercegovine. Tome su doprinosile i učene muftije na čelu muftijstva poput Mustafe ef. Ejubovića – Šejh Juje, Ahmeda ef. Mostarca, Mustafe Sidki ef. Karabega, Ali ef. Fehmi Džabića, Sidki ef. Sarajlića i brojnih drugih, kao i brojna učena vjerska inteligencija koja je stasavala u okriljima medresa, hanikaha, tekija…
Muftiluk mostarski teritorijalno je najveći u državi. Prostire se na širokom geografskom prostoru, koji je širi od onoga što je geografska odrednica Hercegovine. Njemu organizacijski pripada 14 medžlisa Islamske zajednice, koji po aktuelnom Ustavnom uređenju države BiH pokrivaju prostor 17 općina i nalaze se na području tri Kantona (Hercegovačko-neretvanskog, Zapadno-hercegovačkog i Kantona 10), te na području cijele Istočne Hercegovine, u entitetu RS. To je ogroman i razuđen geografski prostor, a bošnjački narod je, sa svojim džematima i zajednicom, stoljećima pomjeran sa svojih ognjišta, reduciran je njegov nacionalni prostor, brojnost stalno smanjivana, usljed ubijanja, progona, paljenja, razaranja, raseljavanja.
U vrijeme ustanka Srba u Hercegovini od 1875. do 1878. posebno je zabilježeno stradanje vjerskih objekata. Težak udarac vjerskim objektima zadan je i u vrijeme Prvog i Drugog svjetskog rata. U vremenu komunističke vlasti mnoge džamije su porušene. Od 1949. do 1967. u Mostaru je porušeno 11 džamija. U protekloj agresiji na Bosnu i Hercegovinu imovina Islamske zajednice, u prvom redu džamije i mesdžidi, ali i svi drugi objekti u njenom posjedu su razarani, i u potpunosti uništavani.
Muftijstvo mostarsko kao upravni organ ima službe, na čijem čelu se nalaze rukovodioci službi.
- Služba za vjerske poslove i obrazovanje
- Služba za administrativne, pravne, ekonomske i finansijske poslove.
Na području Muftiluka mostarskog djeluje Karađoz-begova medresa, najstarija odgojno-obrazovna institucija na području Hercegovine.
Utemeljio ju je najpoznatiji hercegovački vakif, Karađoz-beg, 1557. godine. Njen kontinuirani rad prekinut je 1918. godine, a ponovo je reaktiviran 1995. godine.
Na području Muftiluka mostarskog djeluju i sljedeći pravni subjekti i ustanove u okviru Medžlisa Islamske zajednice Mostar: IC Štamparija, osnovana 1995. godine, pokopno preduzeće „Bašluk“, osnovano 2005. godine, turistička agencija „Contact Travel“, osnovana 2008. godine, u okviru koje funkcionira Studentski hotel Mostar, te Dječiji vrtić „Zemzem“, osnovan 2012. godine.
Muftijstvo kao upravni organ ima Savjet za vjerska pitanja i Savjet za administrativna pitanja.
Aktivnosti muftijstva mostarskog odvijaju se u okviru zacrtanih i usvojenih planova i prioriteta.
Biografija muftije Salem ef. Dedovića
Salem ef. Dedović, sin Nazifa i Aiše r. Omerika, rođen je 7. aprila 1976. godine u Gornjoj Bijenji, Nevesinje.
Osnovnu školu “Risto Proroković“ pohađao je u Donjoj Bijenji. Gazi Husrev-begovu medresu u Sarajevu završio je 1996. godine. Nakon medrese odlazi na studij u Arapsku Republiku Egipat, i to u prvoj poslijeratnoj grupi bh. studenata s kojom je obnovljeno slanje naših studenata na studij u Kairo, na čuveni Al-Azhar.
Diplomirao je 2001. godine na Odsjeku arapskog jezika i historije arapske književnosti na Fakultetu za arapski jezik Univerziteta Al-Azhar.
Postdiplomski studij pohađao je na Fakultetu islamskih nauka u Sarajevu gdje je na katedri šerijatskog prava odbranio magistarski rad pod naslovom “Vakufi u Mostaru od 1931. do 2013. godine".
Ovaj rad autor je dopunio i priredio kao monografsku publikaciju pod naslovom “Mostarski vakufi od 1931. do 2013. godine", objavljenu u izdanju Vakufske direkcije, Muftijstva mostarskog i Medžlisa Islamske zajednice Mostar. Objavio je knjigu hutbi, govora i intervjua pod naslovom “Riječ nade”, u izdanju Muftijstva mostarskog i Medžlisa Islamske zajednice Mostar.
Bavio se prevodilačkim radom, pa je kao koautor-prevodilac sa arapskog jezika na bosanski preveo osam djela iz biblioteke poznatog egipatskog komentatora Kur'ana Muhammeda Ša'ravija: “Halal i haram“, “Isra i Miradž - velika mu'džiza“, “Sihir i zavist”, “Nevidljivi svijet”, “Primljeni hadž”, “Nafaka”, “Kraj svijeta“ i “Žena u Kur'anu“. Učestvovao je i u projektu prevođenja prvog toma djela “Fetve od šejhu-l-islama Ibn Tejmijje”. Samostalno je na bosanski jezik preveo kratki roman “Svjetiljka Ummu Hašim“ egipatskog književnika Jahje Hakkija koji je objavljen u izdanju Karađoz-begove medrese u Mostaru. Na bosanski jezik je prevodio i eseje Mustafe Mahmuda poznatog egipatskog savremenog mislioca i poeziju pjesnika Hafiza Ibrahima.
U časopisu “Novi Muallim“ i “Glasniku“ Rijaseta IZ u BiH objavio je tri stručna rada: “Nestale mostarske džamije: Hadži Balina džamija u mahali Brankovac“, “Ramazan: Prilika za poticaj na društveni aktivizam“ i “Lakišića harem u Mostaru: Historijat jednog važnog vakufskog lokaliteta“. Tekstove svojih autorskih hutbi objavljivao je u “Glasniku“ Rijaseta IZ i publikacijama “Godišnjak“ Medžlisa Islamske zajednice Mostar i “Godišnjak“ Muftijstva mostarskog.
Pisane radove objavljivao i u Zborniku radova s manifestacije “Dani mevluda i zikra“, u čijim svim godištima je bio uključen kao član redakcije.
Skoro punu deceniju bio je hatib u Lakišića džamiji u Mostaru, a imamsko- hatibsku i muallimsku dužnost neposredno po povratku sa studija iz Kaira, obavljao je i u Stocu gdje je bio i vršilac dužnosti glavnog imama u tamošnjem medžlisu. Skoro punih osam godina, od 1. septembra 2006. do 24. maja 2014. godine, bio je na poziciji glavnog imama Medžlisa Islamske zajednice Mostar gdje je rukovodio poslovima vjersko - prosvjetnog života i pokretao brojne inovativne vjerske i kulturne projekte u radu s predškolskom populacijom, mektebskom djecom, mladima i specijaliziranim programima za ženu muslimanku.
Vrlo snažan doprinos međureligijskom dijalogu i uspostavljanju saradnje među vjerskim zajednicama u Mostaru i Hercegovini u postkonfliktnom društvu dao je kroz učešće u brojnim mirovnim programima, edukativnim radionicama, okruglim stolovima, naučnim skupovima i simpozijima.
Za predan i prepoznatljiv doprinos građenju i afirmaciji mira u teškom postratnom periodu, od strane Centra za mir i multietničku saradnju iz Mostara 2017. godine, dodjeljeno mu je godišnje priznanje “Mimar mira“.
U prosvjetno - pedagoškom radu radio je kao profesor islamske vjeronauke i arapskog jezika u Gimnaziji Mostar i Srednjoj medicinskoj školi, te profesor arapskog jezika u Karađoz-begovoj medresi i asistent za arapski jezik na Fakultetu humanističkih nauka Univerziteta “Džemal Bijedić“. Bio je član Sabora IZ u BiH u mandatnom periodu 2010 - 2014. Obavljao je dužnost predsjednika Upravnog odbora predškolske odgojne ustanove vrtića “Zemzem“, čiji je osnivač Medžlis Islamske zajednice Mostar, od njegova utemeljenja 2012., pa do 2015., gdje je dao puni doprinos u realizaciji ovog važnog odgojno - edukativnog projekta Islamske zajednice u Mostaru.
Sabor IZ u BiH na prijedlog reisu-l-uleme Husein ef. Kavazovića potvrdio je na zasjedanju održanom 26. aprila 2014. godine u Sarajevu, njegovo imenovanje na mjesto mostarskog muftije. Svečanom dodjelom murasele za vršenje časne muftijske dužnosti na ceremoniji u Karađoz- begovoj džamiji u Mostaru, Salem-ef. Dedović od 24. maja 2014. godine obavlja mandatnu dužnost mostarskog muftije koju je preuzeo od Seida ef. Smajkića, dugogodišnjeg muftije.
Sabor Islamske zajednice je na sjednici održanoj 20. aprila 2019. godine potvrdio prijedlog Reisu-l-uleme za imenovanje mostarskog muftije Salema-ef. Dedovića na novi petogodišnji mandat.